87. వ్యాపినీ, వివిధాకారా, విద్యావిద్యా స్వరూపిణీ మహాకామేశ నయన కుముదాహ్లాద కౌముదీ

 

వ్యాపినీ, వివిధాకారా, విద్యావిద్యా స్వరూపిణీ 
మహాకామేశ నయన కుముదాహ్లాద కౌముదీ ॥ 87 ॥

400. వ్యాపినీ 

వ్యాపినీ అంటే సర్వత్రా వ్యాపించినది అని అర్ధం. శక్తి స్వరూపిణి కనుక అమ్మ సర్వవ్యాపి. 

చైతన్యము రూపముతో ఎల్లెడలా వ్యాపించిన స్వరూపము శ్రీలలితది. 

జ్ఞానముగా కానీ, అజ్ఞానముగా కానీ, విశ్వమంతా వ్యాప్తి చెందినది కనుక, వ్యాపినీ. 

చీకటి వెలుగులుగా అన్ని భువనాలలో వ్యక్తమవుతోంది కనుక, వ్యాపినీ. 

సూర్య చంద్రుల రూపంలో తన తేజస్సును అన్ని వైపులా వ్యాపింపచేస్తున్నది కనుక, వ్యాపినీ. 

అహంకార రూపంలో, త్రిగుణాల లోనూ వ్యక్తమవుతోంది కనుక, వ్యాపినీ. 

సర్వ జగత్తంతా త్రిగుణాలతో నిండి వుంది. ఆ త్రిగుణాలను సృష్టించింది లలితాపరమేశ్వరి.   

త్రిగుణాలలో అమ్మ పూర్తిగా వ్యాపించి వున్నది. అమ్మ గుణమూ, గుణాతీతమూ కూడా. 

ఈ విధంగా సమస్త చైతన్యము లోనూ వ్యక్తమయే వ్యాపినీ శక్తి  శ్రీలలిత. 

సాత్విక, రాజసిక, తామసిక అహంకారముల నుండి పుట్టిన మూడు ప్రాకృత సృష్టుల రూపంలో  

వ్యాపించి వున్న, ఆ వ్యాపిని కి వందనం. 

ఓం శ్రీ వ్యాపిన్యై నమః  

ఇది శ్రీమతి భట్టిప్రోలు విజయలక్ష్మి వ్రాసిన శ్రీలలితావిజయం లోని 

శ్రీలలితారహస్యసహస్రనామ స్తోత్రము నందు కల 

నాలుగవ వంద నామాల వివరణ

401. వివిధాకారా

వివిధములైన ఆకారములలో వ్యక్తమయే స్వరూపము ఆ లలితాపరమేశ్వరిదే. 

బ్రహ్మ నుంచి స్తంబుడి వరకు కల అన్ని రూపాలూ ఆ జగజ్జననివే. 

చీమలోనూ, చేపలోనూ కూడా వ్యక్తమయే ఆకారము అమ్మదే. 

సూర్యచంద్రులకూ, తారామండలానికీ ఆ ప్రభారూపాన్నిచ్చినది జగదీశ్వరియే. 

అమ్మ రూపము కానిది ఏదీ ఈ సృష్టిలో లేదు. అన్నీ, అంతా ఆమె సృజించిన ఆకారాలే, 

ఆ జగన్మాత అంశా రూపాలే. అన్ని నామాలలో, అన్ని రూపాలలో విలసిల్లుతూ,  

అన్ని రూపాలూ తానే అయినది, సర్వ వ్యాపకత్వమున్న మాహేశ్వరి. 

ప్రకృతి, వికృతి, కౌమారము అని సృష్టి మూడు రకములు. ఈ మూడు సృష్టులలోనూ వున్న 

అన్ని ఆకారములనూ ధరించిన శక్తి కనుక, ఆ శ్రీ లలితకు వివిధాకారా అని నామం వచ్చింది. 

అన్ని రూపములతో, నామములతో వ్యక్తమవుతున్న, ఆ వివిధాకారా కు వందనం.  

ఓం శ్రీ వివిధాకారాయై నమః  

402. విద్యావిద్యాస్వరూపిణీ 

విద్య, అవిద్య స్వరూపాలు రెండూ కూడా ఆ లలితాదేవే అని ఈ నామం చెప్తోంది.

ఈశ ఉపనిషత్తులో విద్య, అవిద్యల గురించి చెప్పారు. 

ఎవరైతే కేవలము కర్మలే చేస్తారో, వారు అవిద్యను ఆరాధించేవారు కనుక, అంధకారంలో

పడిపోతారు. ఎవరైతే కేవలము ఉపాసనే చేస్తారో, వారు ఇంకా గాఢాంధకారములో మునిగిపోతారు. 

ఎవరైతే కర్మా, ఉపాసనా రెండూ చేస్తారో, కర్మల ద్వారా అవిద్యను, ఉపాసన ద్వారా విద్యనూ 

పొంది, వారు అమరత్వాన్ని  పొంది మృత్యువును జయిస్తారు, అని ఈశలో చెప్పారు. 

జపమూ, తపమూ,  ధ్యానమూ కూడా ఆ పరమాత్మ లక్ష్యంగా చేయకపోతే, 

అవి అన్నీ కూడా అవిద్యగానే పరిగణింపబడతాయి.

కేవలము జ్ఞానస్వరూపము విద్య, కేవలము కర్మ స్వరూపము అవిద్య. 

జ్ఞానము లేని ఉపాసన కానీ, ఉపాసన లేని జ్ఞానము కానీ ముక్తినివ్వదు. 

అందుకే జ్ఞానమూ, ఉపాసనా రెండింటినీ ఆరాధించాలి. అదే విద్యావిద్యాస్వరూపము. 

ఈ విద్యా, అవిద్యా స్వరూపమైన అమ్మను ఆరాధిస్తే దొరికేది ముక్తీ, మోక్షము. 

విద్యగానూ, అవిద్యగానూ కూడా ప్రకటితమవుతున్న, ఆ విద్యావిద్యాస్వరూపిణి కి వందనం. 

ఓం శ్రీ విద్యావిద్యాస్వరూపిణ్యై నమః  

403. మహా కామేశ నయన కుముదాహ్లాద కౌముదీ 

మహా కామేశ్వరుడి కన్నులు కుముదాలవలె వున్నాయట. కుముదాలంటే తెల్ల కలువలు. 

కలువలకు స్నేహితుడు ఆహ్లాదం కలిగించే, వెన్నెల నిచ్చే చంద్రుడు. కౌముది అంటే వెన్నెల. 

కలువలు చంద్రుడు ఉదయించగానే విచ్చుకుంటాయి. 

అవి చంద్రుని వెన్నెలకు పరవశించి చక్కగా విప్పారి, ఆ చంద్రుణ్ణి చూస్తూ ఆహ్లాదంగా  

ఉంటాయి. ఆ ఆహ్లాదకరమైన వెన్నెల ఈ కలువలకు ఆనందాన్నిస్తుంది. 

ఆ వెన్నెలను ఇంకా బాగా చూడాలని, అవి పూర్తిగా విచ్చుకుని, 

చంద్రుడు ఎటు తిరిగితే, తామూ అటు తిరిగి ఆ చంద్రుణ్ణే చూస్తూ ఉంటాయి.  

ఈ నామంలో మహా కామేశ్వరిని చంద్రుని ఆహ్లాదకరమైన వెన్నెల తోనూ, 

మహా కామేశ్వరుడి కన్నులను కుముదాలతోనూ పోలుస్తున్నారు. 

ఆహ్లాదాన్నిచ్చే అమ్మవారిని చూడగానే, అయ్యవారి కనులు కలువల్లా విచ్చుకున్నాయట. 

నచ్చిన వస్తువును కానీ, వ్యక్తిని కానీ చూస్తే, వెంటనే కనుపాప పెద్దదయి, విప్పారుతుంది. 

కామేశ్వరుడికి కామేశ్వరి కన్నా ఇష్టమైనది ఏదీ లేదు కదా. 

అందుకే కన్నులు విప్పార్చి, ఆనందంగా ఆ కౌముదిని ఆస్వాదిస్తున్నాడు కామేశుడు. 

కామేశ్వరుని కలువల్లాంటి కళ్ళకు, వెన్నెల వలె ఆహ్లాదానిస్తున్న,   

ఆ మహాకామేశనయనకుముదాహ్లాదకౌముది కి వందనం. 

ఓం శ్రీ మహాకామేశనయనకుముదాహ్లాదకౌముద్యై నమః 

  

------------భట్టిప్రోలు విజయలక్ష్మి

9885010650